Wat vindt u van mijn idee?

Gratis lezingwaaraan een deelnemer verlegen een notitieboekje tevoorschijn haalde.

De hand die het notitieboekje opensloeg, trilde lichtjes, en ze leek zich wat te schamen, haar ogen gericht op de grond. Ze werkte bij een overheidsinstantie en zou zich in de toekomst waarschijnlijk ook met de marketing en PR van gerelateerde programma's bezighouden. Ze deelde voor het eerst met anderen een paar ideeën die ze had opgedaan. Er volgde een korte uitleg over het onderwerp dat moest worden gedeeld, samen met inzichten uit artikelen over de doelgroep die ze had gelezen, de aspecten waarmee ze zich kon identificeren, en bronnen. Op een bepaald moment ontvouwden zich scènes die ik heel goed kende, opnieuw voor mijn ogen.

Toen ik haar onzekere, maar opgewonden blik opving, terwijl ze wachtte op mijn reactie, besefte ik dat ik een antwoord moest formuleren.

-

Een voormalige VN-expert in klimaatbeleid, die werkte voor een internationale NGO die een van mijn klanten was, had eens zijn ervaringen gedeeld met een creatieve workshop die werd georganiseerd door een Zweeds bureau. Het thema van de workshop was 'Jij kunt ook creatief zijn'.

Ze gebruikten een groot A3-vel waarop ze horizontale en verticale lijnen hadden getekend, waardoor er in totaal 25 vakjes ontstonden. De teamleden gingen rond een ronde tafel zitten en vulden om beurten een vakje in met een afbeelding die ze associeerden met 'appel'. De afbeeldingen die werden toegevoegd, varieerden van de vrucht 'appel' tot de bovenkant van een MacBook, allemaal gerelateerd aan 'appel'. Na afloop vierden ze gezamenlijk het resultaat, moedigden elkaar aan om zichzelf als creatief te beschouwen en waren enthousiast over deze ervaring.

Eigenlijk moest ik me afvragen wat het doel was van al die ideeën. Zouden deze geforceerde ideeën wel de verwachte rol kunnen vervullen? Voor wie, en in welke zin zouden deze ideeën acceptabel zijn? Dat waren de vragen.

Vanuit fenomenologisch perspectief, zoals Heidegger dat beschrijft,is de mens bij zijn geboorte al geworpen in de wereld. De manier waarop we betekenis en bevestiging vinden in ons bestaan is doorde wereld waarin we leven en de andere wezens die zich daarin bevinden te verzorgen en te respecterenzoals hij het uitdrukt. 'Verzorgen' en 'respecteren' kunnen hier als synoniem worden opgevat. Begrippen als 'bedrijf', 'business', 'dienstverlening', 'product', 'omzet', 'verkoop', 'marketing', etc., die we vaak gebruiken in verband met het verdienen van geld, zijn in wezenverhalen over mensen.

Een idee op zich is betekenisloos.

De betekenis van een idee ontstaat pas wanneer het wordt toegepast in een resultaat, product, strategie of reclame-uiting, en de eindgebruiker of consument dit gemakkelijk kan toepassen in zijn dagelijkse realiteit. Met andere woorden,als we geen informatie hebben die aangeeft in hoeverre een idee betekenisvol is verbonden met het dagelijks leven van mensen, of of die betekenis voor hen relevant is, dan is het onmogelijk om het idee te evalueren of vast te stellen wat de waarde ervan is.

Het bedenken en combineren van ideeën kan op zich al leuk zijn. Maar een idee krijgt pas betekenis als het een betekenis overbrengt die verband houdt met de manier waarop iemand in de wereld om zich heen omgaat, bijvoorbeeld door zorg te dragen voor anderen of iets te creëren dat voor hen relevant is. Pas dan kunnen we het idee beoordelen op zijn geschiktheid.

Als u, net als ik, instemt met Heideggers opvatting dat de mens op zoek is naar de betekenis van zijn bestaan door zich te bekommeren om anderen, dan zult u het er ook mee eens zijn datde betekenis van een idee ook samenhangt met de noodzaak om aandacht te schenken aan anderen die in een onbekende wereld leven en dat een idee pas betekenis krijgt als het iets oplevert wat ook voor hen relevant is.

-

Begrippen als 'klantgericht' en 'user-centered' strategieën zijn vertrouwd, maar daardoor lijken ze soms oppervlakkig. Het is zo dat mensen er eerst zijn, en dat er vanuit het perspectief van bedrijven de term 'klant' of 'gebruiker' aan wordt toegevoegd. Maar de manier waarop we naar het dagelijkse leven van mensen kijken, is nog steeds beperkt door een specifiek doel.

De vraag die succesvolle ondernemers zichzelf stellen,welke impact heeft mijn werk op de samenleving?, is daarom fundamenteler en geeft een kracht die zowel zichzelf als de wereld overtuigt van de reden van bestaan van elk idee.

p.s. Als een idee een persoon zou zijn, denk ik dat ik het volgende antwoord zou krijgen in een interview met hem/haar.

“Mensen zijn niet zo geïnteresseerd in waarom ik besta. Ze zijn vooral geïnteresseerd in welke kleren ik moet dragen en wat ik moet doen.”