Tijdens de onthulling van de prijs van Apple's mixed reality (MR) headset, de 'Vision Pro', in juni, ging een video viraal waarop te zien was hoe fans zuchtten. Deze nieuwe Apple-product, die doet denken aan een skibril en bijna € 4.000 kost, wekt, gezien de technologische prestaties van Apple, enerzijds verwachtingen die moeilijk te verklaren zijn, maar anderzijds, in het licht van fundamentelere vragen die al bij bestaande producten in de branche opkwamen, ook aarzeling.
Wil ik dit echt opzetten?
De 'wearables' die we tegenwoordig zien, zijn ontstaan uit sciencefictionverhalen uit de late 20e eeuw over de menselijke natuur. Het idee om de zintuigen en het vermogen van mensen te versterken, dat werd aangewakkerd door twee wereldoorlogen en het discours over eugenica, leidde in de populaire cultuur tot de weergave van superhelden met toegenomen kracht en snelheid. Maar de essentie van wearables ligt in de relatie met de wereld die ze mogelijk maken, oftewel de motivatie. Pantsers die op het slagveld de lichaamstemperatuur behielden en de impact van aanvallen verminderden, kleding en accessoires die de kans op voortplanting en sociale selectie vergrootten door op te vallen, en grime of kostuums die werden gekozen om deel uit te maken van een bepaalde gemeenschap, waren allemaal functies van wearables op een fundamenteler niveau.
Met name het hoofd dient aandacht te krijgen, aangezien het een extreem hoge mate van zorgvuldig ontwerp vereist in het menselijk lichaam. Pasfoto's waarbij de oren zichtbaar zijn, headshot-foto's die worden gebruikt voor Twitter-profielen, de variatie in kapsels van vrouwen, oorbellen, piercings, kettingen, enz., die uiting geven aan subtiele en zorgvuldige stijlen en expressies, zijn bewijzen die laten zien dat er een enorme symbolische waarde is toegekend aan het hoofd en het gezicht in de werkelijkheid. Maar wanneer de Vision Pro wordt gedragen, wordt het voor anderen moeilijk om de ogen van de drager te zien, wat een instrument is voor intimiteit en aandacht. In plaats daarvan krijgen ze het signaal dat de drager geconcentreerd is op een taak, wat vergelijkbaar is met de betekenis van het dragen van een vergrootglas.
Om wearables echt te laten functioneren in het dagelijkse systeem van mensen, moet de technologie dus de potentie herkennen om een toegangspoort te zijn tot dergelijke symbolische waardensystemen, en door de functie van wearables op een fundamenteler niveau opnieuw te bevestigen, kunnen er nieuwe kansen worden gevonden voor de toekomst.
De Italiaanse theoretica Leopoldina Fortunati beweert dat mobiele telefoons probeerden door te dringen in de wereld van mode en accessoires, en dat de meest succesvolle strategie de zogenaamde 'transformatie naar zachte machines' was, waarbij ze werden versierd met zacht leer of stickers en konden worden opgeborgen in een broekzak of handtas. Met andere woorden, de reden voor de wijdverbreide adoptie van smartphones is dat gebruikers ze onopvallend konden kiezen en ze succesvol konden integreren in hun eigen manier van kleden. Door dit toe te passen, kunnen we de volgende vragen overwegen: kunnen we suggesties doen om volumineuze accessoires zoals de Vision Pro-headset stijlvol te presenteren? Of is er een manier om de headset in een schoudertas op te bergen zodat de stijl behouden blijft en deze gemakkelijk kan worden verborgen? Dit is een kwestie die niet vanuit het perspectief van industrieel ontwerp moet worden bekeken, maar vanuit de wereld van de mode, rekening houdend met sociale relaties.
Ook vanuit een antropologisch perspectief, dat de praktijk van het dragen van maskers of gezichtsversieringen ziet als een kans tot bewuste transformatie, kunnen we aanwijzingen vinden. De camouflagecrème die militairen aanbrengen voordat ze aan een training beginnen, of de make-up voor een Halloweenfeest, verhullen of reconstrueren het gezicht en symboliseren het versterken van de betekenis van relaties en het aansluiten bij een specifieke gemeenschap. De kans voor wearables die op het hoofd worden gedragen, ligt dus in het vermogen om op het juiste moment het juiste type transformatie te gebruiken. Of het nu gaat om het spelen met kinderen en het overbrengen van de uitdrukking van een draak, of het helpen van mensen om te realiseren wie ze worden als ze nieuwe kleding dragen, er zijn veel kansen om de betekenis van relaties met anderen tijdens het dragen van wearables te versterken in diverse situaties in het dagelijks leven.
Tot nu toe lijkt het erop dat het discours in de branche suggereert dat de digitale eigenschappen van zogenaamde nieuwe wearables, die zichtbaar zijn op het scherm van het apparaat dat wordt gedragen, inherent een nieuwe relatie met de wereld creëren. Maar wearables zijn in essentie geen nieuwe categorie, maar moeten beter worden beschouwd als functies die worden toegevoegd aan bestaande categorieën, zoals kleding, accessoires, sieraden, sport- en medische apparatuur, binnen de eigen historische en culturele normen. Wearables moeten daarom een sterke, sociaal aanvaardbare symbolische betekenis bieden. Met andere woorden, in plaats van de functie van het lichaam te vervangen, ligt de kans op succes in het succesvol en elegant integreren van technologie in de symbolische wereld die ons lichaam draagt.
*Deze tekst is de originele versie van een artikel dat op 24 juli 2023 werd gepubliceerd in de rubriek met getekende columns van de Elektronica Krant.
Referenties
Reacties0