Minęło ponad rok od czasu, gdy ChatGPT został udostępniony publicznie, wzbudzając entuzjazm w branży technologicznej. Mimo że ostatnio pojawiły się ostrzeżenia przed przeszacowaniem możliwości tej sztucznej inteligencji, badania przeprowadzone w lutym przez Pew Research Center wśród Amerykanów wykazały szybki wzrost liczby osób korzystających z ChatGPT. Aż 20% respondentów przyznało, że korzysta z ChatGPT w pracy, co stanowi wzrost o dwie trzecie w porównaniu z wynikami badania przeprowadzonego w lipcu ubiegłego roku. Dodając do tego 17% wzrost wśród osób wykorzystujących ChatGPT do nauki, nie sposób nie uznać, że wpływ tej technologii rośnie w błyskawicznym tempie.

Najważniejszym aspektem jest to, że dopiero zaczynamy zastanawiać się nad sposobami wykorzystania ChatGPT. OpenAI ciągle wspomina o nadejściu sztucznej inteligencji ogólnej i szykuje się do premiery kolejnej generacji ChatGPT. Google i Microsoft przeznaczają zasoby na przeprojektowanie swoich produktów w celu integracji tej interaktywnej AI. Również wiele startupów oferuje spersonalizowane modele, które mają specjalizować się w konkretnych zadaniach dla klientów biznesowych, takich jak tłumaczenie czy marketing. Coraz więcej osób będzie korzystać z narzędzi AI, co jest nieuniknione.

Jednak musimy zastanowić się nad tym, czego możemy stracić w zamian za te nowe, wygodne korzyści płynące z tej nieuniknionej technologii. Jednym z najważniejszych zagrożeń jest utrata możliwości rozwijania umiejętności językowych. Funkcja automatycznego tłumaczenia, powszechnie wykorzystywana w pracy przy pisaniu i sprawdzaniu wiadomości e-mail, już teraz skutecznie eliminuje potrzebę codziennej nauki języka. Samsung w reklamie swojego nowego smartfona Galaxy S24 chwali się możliwością tłumaczenia rozmów telefonicznych w czasie rzeczywistym. Firma JumpSpeak, oferująca usługi nauki języka, posunęła się nawet do stworzenia reklamy z udziałem AI-avataru, w której przedstawia naukę języków jako łatwą i pozbawioną trudności, co spotkało się z krytyką.

Doktor Jill Kucsma Bishop, antropolog języka, twierdzi, że język jest żywym i przekonującym wyrazem naszej tożsamości. W swoich badaniach wykazała, że sposób, w jaki ludzie używają języka do potwierdzenia i wyrażenia swojej tożsamości, oraz sposób, w jaki łączą się ze sobą i tworzą społeczności poprzez język, jest silnie uzależniony od niuansów. Wybór słów, fraz lub metafor przekazuje znaczenie dotyczące idei, założeń o świecie, relacji między ludźmi lub kontekstu lokalnego. Zdaniem Bishop, w analizie etnograficznej takie niuanse stanowią kluczowe dane.

W lutym na platformie X pojawił się klip z AI-wygenerowaną przemową Hitlera wygłoszoną w języku angielskim, a nie w języku niemieckim, który został odtworzony ponad 15 milionów razy przez jednego z prawicowych spiskowców. Doświadczenie słuchania Hitlera mówiącego po angielsku było dziwne, a niektórzy internauci nawet komentowali, że ich największym zmartwieniem jest dobro kraju. Chociaż można to obecnie uznać za jeden z wielu szokujących incydentów odnotowanych w sieci, biorąc pod uwagę tempo rozwoju AI, które z czasem będzie wykonywało coraz szybsze i bardziej precyzyjne zadania, implikacje związane z siłą takich językowych niuansów wydają się być oczywiste.

Współcześni użytkownicy AI-tłumaczy rzadko poświęcają wystarczająco dużo czasu na rozważenie, czy tłumaczenie jest dostatecznie zbliżone do oryginału. Tak jak straciliśmy umiejętność zapamiętywania numerów telefonów, tak i my możemy stracić szansę na rozwijanie umiejętności językowych, które umożliwiają nam samodzielne dostrzeganie różnic. Język kształtuje sposób, w jaki ludzie interpretują rzeczywistość. Uczenie się mówienia, czytania i pisania w innych językach pomaga nam odkrywać nowe sposoby patrzenia na świat. Żadna technologia nie jest w stanie zastąpić tych ludzkich doświadczeń. Może więc najlepszym rozwiązaniem byłoby wprowadzenie w szkołach zajęć, w których kładziony byłby nacisk na międzykulturowe aspekty nauki języka.

W popularnym serialu Netfliksa „Squid Game” pojawiają się różne zwroty, które odzwierciedlają niuanse języka używanego w Korei Południowej, np. „사장님” (sajan-nim) do określania obcokrajowca, „선생님” (seonsaeng-nim) do określania osób starszych. Jednak w angielskiej wersji dialogów wszystkie te zwroty zostały przetłumaczone jako „Sir”. Zrozumienie tych niewidocznych na pierwszy rzut oka niuansów językowych, które kryją się za kulturowym kontekstem, wzbogaciłoby doznania widzów z zagranicy. I to właśnie jest kluczowe doświadczenie, którego nie możemy sobie pozwolić na pominięcie.

References

Amerykanie coraz częściej korzystają z ChatGPT, ale niewielu ufa jego informacjom wyborczym

Koniec edukacji językowej

Dlaczego niuanse mają znaczenie przy tłumaczeniu i transkrypcji wielojęzycznej treści?

Mowa Hitlera zmodyfikowana przez AI staje się wirusowa na X⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠