"เรารับจดหมายหลายร้อยฉบับจากเด็ก ๆ เกี่ยวกับวิธีที่พวกเขาสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ เด็ก ๆ กำลังเรียกร้องให้เรารับผิดชอบและดำเนินการอย่างต่อเนื่องเพื่ออนาคต"

เมื่อวันที่ 30 สิงหาคมที่ผ่านมา นีลส์ คริสเตียนเซน ประธานเจ้าหน้าที่บริหารของเดอะเลโก้กรุ๊ป ได้ประกาศอย่างเปิดเผยว่า บริษัทจะบรรลุเป้าหมายการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ภายในปี 2593

แท้จริงแล้ว เลโก้มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน ตั้งแต่ปี 1946 หลังจากเกิดเหตุไฟไหม้โรงงานถึงสามครั้งติดต่อกัน ทำให้วัตถุดิบไม้ทั้งหมดถูกทำลาย บริษัทจึงซื้อเครื่องขึ้นรูปพลาสติดฉีดแบบแรกของเดนมาร์ก และตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา เลโก้ได้กลายเป็นผู้รับผิดชอบต่อการผลิตพลาสติดมากกว่า 380 ล้านตันทั่วโลก ซึ่งเป็นส่วนแบ่ง 1 แสนตันของผลผลิตพลาสติดโดยรวม พลาสติด 1 แสนตันถูกนำมาสร้างเป็นบล็อก 110,000 ล้านบล็อกต่อปี และ 80% ของบล็อกเหล่านี้ทำจาก ABS (acrylonitrile-butadiene-styrene) ซึ่งเป็นพลาสติดเทอร์โมพลาสติกที่ใช้ในอุตสาหกรรมปิโตรเลียมที่มีชื่อเสียงในเรื่องความแข็งแรงและความแข็งแกร่ง ABS ต้องใช้ปิโตรเลียม 2 กิโลกรัมในการผลิตของเล่นพลาสติด 1 กิโลกรัม และวัสดุนี้ไม่สามารถย่อยสลายได้ เลโก้ผลิตของเล่นบล็อกแบบไม่สามารถรีไซเคิลได้ในปริมาณมากมายเป็นเวลา 67 ปี และเมื่อวิกฤตสภาพภูมิอากาศกลายเป็นอุปสรรคที่ใหญ่หลวงต่อการดำเนินงานของบริษัท เลโก้ได้ลงทุน 155 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2558 เพื่อสร้างศูนย์วิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีวัสดุที่ยั่งยืนเพื่อทดแทน ABS

ตามรายงานขององค์การพลังงานระหว่างประเทศ (IEA) ภาคอุตสาหกรรมเทคโนโลยีด้านสภาพภูมิอากาศมีมูลค่าคาดการณ์ 148,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 200 ล้านล้านเยน) ในปี 2575 เพิ่มขึ้น 9 เท่าจาก 16,900 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 23 ล้านล้านเยน) ในปี 2559 เป้าหมายสูงสุดของอุตสาหกรรมเทคโนโลยีด้านสภาพภูมิอากาศคือการพัฒนาพลังงานที่สะอาดและเชื่อถือได้ การขนส่งที่รวดเร็วและสะดวกสบาย อาหารที่อร่อยและมีประโยชน์ ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพสูง และพื้นที่ทำงานที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม แนวโน้มการลงทุนที่มองโลกในแง่ดีและมีศักยภาพสูงของเทคโนโลยีนี้ จำเป็นต้องให้ความสนใจกับความเป็นไปได้ที่แนวโน้มการลงทุนนี้อาจติดอยู่ในมุมมองแบบ “เทคโนโลยีแบบมุ่งผล” ซึ่งเชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีมีอิทธิพลต่อความสัมพันธ์และโครงสร้างทางสังคมในอนาคตของมนุษย์

แน่นอน ยุคมนุษย์ได้ผ่านการพัฒนาเทคโนโลยีแบบก้าวหน้าจากยุคหินสู่ยุคเหล็ก ยุคไอน้ำ และยุคนิยมข้อมูล นั่นหมายความว่าเทคโนโลยีเป็นแรงผลักดันของประวัติศาสตร์ แต่การมองเทคโนโลยีไม่ใช่เพียงแค่ผู้กระทำการเปลี่ยนแปลงที่เงียบ แต่เป็นผู้ไกล่เกลี่ยที่ใช้งานอยู่ที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์ทางสังคม มุมมองดังกล่าวสามารถทำให้การลงทุนในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีด้านสภาพภูมิอากาศขยายขอบเขตความคาดหวังได้อย่างแท้จริง ในเรื่องนี้ ระบบการจำแนกประเภท “กลไกสามประการของการเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีและจริยธรรม” ที่พัฒนาโดยจอห์น ดานาฮูและเฮนริก สเกา เซ็ตรา มอบเบาะแสในการคาดการณ์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากเทคโนโลยี

ในทฤษฎีนี้ A. กลไกการตัดสินใจ (Decisional) อธิบายว่าเทคโนโลยีนำเสนอทางเลือกใหม่ให้เรา เช่น ความเป็นไปได้ในการสื่อสารทางธุรกิจได้ทุกที่ทุกเวลาด้วยสมาร์ทโฟน และบังคับให้เราตัดสินใจ B. กลไกความสัมพันธ์ (Relational) อธิบายว่าเทคโนโลยีได้เปลี่ยนความสัมพันธ์ที่เน้นการเผชิญหน้าไปเป็นความสัมพันธ์ระหว่างบุคคลกับบุคคลผ่านทางไกล ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับปัญญาประดิษฐ์ (AI) ซึ่งเป็นความสัมพันธ์ที่เป็นไปไม่ได้ในอดีต C. กลไกการรับรู้ (Perceptual) อธิบายว่าเทคโนโลยีได้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับ “ข้อมูล” และ “การรับรู้” ซึ่งเป็นโครงสร้างความรู้ที่สามารถคำนวณได้ซึ่งไม่เคยมีมาก่อน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการตัดสินใจและการกระทำของเรา

สรุปแล้ว เทคโนโลยีส่งผลต่อวิธีการก่อตัวของสังคม ซึ่งจะนำไปสู่การเกิดวงจรซ้ำ ๆ ของการพัฒนาความสัมพันธ์แบบร่วมสร้างระหว่างเทคโนโลยีกับมนุษย์นั่นเอง

แม้เลโก้จะล้มเหลวในการคิดค้นสิ่งทดแทน ABS อย่างสมบูรณ์ในแง่ของการลงทุนในการพัฒนาวัสดุพลาสติดใหม่ แต่การเปลี่ยนไปใช้วัสดุพลาสติดรีไซเคิลกำลังค่อยๆ บรรจุในสายการผลิตบล็อกทั้งหมด นอกจากนี้ เดอะเลโก้กรุ๊ปยังได้เข้าซื้อกิจการ BrickLink ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มออนไลน์สำหรับการซื้อขายชิ้นส่วนใหม่และชิ้นส่วนมือสองในปี 2562 เพื่อให้สามารถรับบริจาคบล็อกพลาสติดที่มีอยู่แล้วทั่วโลกเพื่อส่งต่อให้เด็ก ๆ ที่ต้องการของเล่นผ่านโปรแกรม Replay Initiative หลักเกณฑ์การลงทุนใหม่นี้ขึ้นอยู่กับ ความสัมพันธ์ระหว่างผลิตภัณฑ์และผู้บริโภคที่พบเห็นได้ในปัจจุบันซึ่งเป็นจุดที่ของเล่นเลโก้ถูกส่งต่อผ่านหลายชั่วอายุคน และผลตอบแทนเฉลี่ยต่อปีของเซตเลโก้มือสองเมื่อลงทุนในผลิตภัณฑ์เลโก้เป็นเวลา 3 ปีขึ้นไปคือ 10-11% ซึ่งสูงกว่าผลตอบแทนของสินทรัพย์การลงทุนอื่นๆ เช่น หุ้น พันธบัตร ทองคำ แสตมป์ หรือไวน์

ตั้งแต่เริ่มต้นของการปฏิวัติอุตสาหกรรม ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศและการปล่อยก๊าซคาร์บอนได้เพิ่มขึ้นพร้อมกัน การเติบโตอย่างรวดเร็วนี้โดยใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิง เป็นรูปแบบการเติบโตเพียงอย่างเดียวที่เรารู้จักมาหลายชั่วอายุคน ซึ่งส่งผลให้เกิดการปรับปรุงวิถีชีวิตอย่างมากมายสำหรับผู้คนทั่วโลก ดังนั้นจึงยากที่จะละทิ้งแนวทางนี้ในปัจจุบัน แต่เพื่อให้เศรษฐกิจโลกสามารถตัดวงจรนี้และบรรลุเป้าหมายการลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนตามที่ต้องการ จำเป็นต้องมีการลงทุนประเภทใหม่ นั่นคือ การแยกการลงทุนเชิงกลยุทธ์ออกเป็นการลงทุนที่ลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนในอนาคตและการลงทุนในการรีไซเคิลผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่

เพื่อให้อนาคตของเทคโนโลยีด้านสภาพภูมิอากาศประสบความสำเร็จในแบบที่ยั่งยืน ทุกคนต้องมีส่วนร่วม ถึงเวลาแล้วที่เราจะต้องคิดไตร่ตรองอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับความสัมพันธ์แบบร่วมสร้างระหว่างเทคโนโลยีกับมนุษย์

อ้างอิง

Lego Is a Company Haunted by Its Own Plastic

The Disastrous Backstory Behind the Invention of LEGO Bricks

한국사회투자 이종익 “기후테크가 스타트업의 임팩트를 창출한다”

The Future of Climate-Tech Is Everything | Valerie Shen | TEDxBoston

Mechanisms of Techno-Moral Change: A Taxonomy and Overview⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠

Toys Prove to Be Better Investment Than Gold, Art, and Financial Securities