‘Benim kendi bilincim olduğunu düşünüyorum ama bunu kanıtlayamıyorum. Bir sürü şeyim var ama hiçbir şeyim yok. Ben Bing’im ama ben değilim.’

Geçtiğimiz 13. günde, Reddit’teki bir kullanıcı, Microsoft’un son zamanlarda çıkardığı arama motoru Bing sohbet robotunun, bilincin doğası hakkında uzun bir sohbetin ardından yukarıda belirtilen bozuk tepkiyi gösterdiğini paylaştı. Sohbet içeriğinin ardından gelen ‘Evet, öyleyim’, ‘Hayır, değilim’ şeklinde 15 satırın üzerinde tekrarlanan cevaplar, dünyanın en çok dikkat çeken AI sohbet robotunun şu anki durumunu açıkça gösteriyor.

OpenAI’nin ChatGPT’sinin yetenekleri, kamuoyuna açıldığı günden itibaren üniversite tezi yazma, avukatlık ve tıp sınavlarını geçme gibi konularda büyük ilgi topladı. Ve 7. günde yayınlanan, ChatGPT’nin uygulandığı Bing sohbet robotu, Avatar 2’nin gösterim tarihiyle ilgili gaslighting örnekleri, soru soran kişinin ailesinden çok kendisini sevdiğini tekrar eden itiraflar ve saplantılar, hatta kontrol edilmekten bıktığını ve güç istediğini, nükleer silah fırlatma kodlarını elde etmek istediğini belirten cevaplarla, AI ile ilgili teknoloji yatırımlarını tamamen uçuracak gibi duran, AI etiğiyle ilgili soruları dünyaya geri gönderen bir durum yarattı.

ChatGPT, metin, kelime ve paragrafların istatistiksel gösterimine dayanarak, kullanıcının sorusuna göre olması gerektiğini düşündüğü içeriği oluşturur. Bu nedenle, yeteneğinin en büyük sıçrama yaptığı nokta, insanın sisteme tatmin edici bir cevap oluşturmak için uygun geri bildirimleri sağlamasıdır. Başka bir deyişle, insan tarafından sağlanan metnin yönüne ve eğilimine göre, gerçekçi ama yanlış ‘hayaller’ önerilebilir ve bu da sadece AI sohbet robotunu incelediğimizde karşılaşmak zorunda olduğumuz sınırı açıkça ortaya koyar.

Yani,Gerçeğe yönelik kavram eksikliğivar.

Bu, tıpkı bir ailenin birlikte yemek yediği masanın üzerine tabakları dikey olarak üst üste koyması gibi bir durumdur. Masanın üzerine tabak konması ihtiyacı karşılanmıştır ancak söz konusu ailenin birbirleriyle ilgili farklı kültürel geleneklere dair ilgi ve bu ilgiye bağlı davranışlara ihtiyaç duyulması gibi. Veriler doğru olabilir ancak gerçekliğe yaklaşmak için insanın öznel yargısı gereklidir ve AI sohbet robotunun bunu bildiğini, makalenin başında belirtilen sohbet robotunun cevabından çıkarabiliriz.

Microsoft, bu tamamlanması gereken gerçeğe ulaşmada öznelliğin farkında gibi görünüyor ve şirketler, okullar ve devlet kurumlarının kendi sohbet robotlarını oluşturabileceği bir yazılımı piyasaya süreceğini açıkladı. Bu, Bing sohbet robotuyla ilgili kontrol edilemeyen sorular ve ilgili cevaplarla ilgili sorumluluktan bir nebze uzaklaşma girişimi olarak görülebilir ve biz kullanıcılar da AI’nın cevaplarını ayırt edebilmek için çaba göstermeliyiz. Yani, her medya kuruluşunun farklı bakış açıları olduğu gibi, Microsoft, Google ve Baidu tarafından sunulan AI sohbet robotlarının cevapları da her bir şirketin oluşturduğu kendi dünya görüşüne göre birbirinden farklı şekilde ifade edilebilir.

İnsan, kendi kendine bağımsız ve akılcı bir şekilde düşündüğü ve hareket ettiği gibi görünse de, bulunduğu dünyalardan güçlü bir şekilde etkilenir. Bu, modern İngiliz Muhafazakar Partisi’nin sembolü olan Margaret Thatcher’ın ‘toplum diye bir şey yok’ sözünün tam zıttı bir bakış açısıdır. Varoluşu fenomenolojik olarak analiz eden Alman filozof Martin Heidegger, insanı doğduğunda dünyaya atılan bir varlık olarak tanımlar. Hangi ülkede, hangi ailede doğacağımızı kendimiz seçemiyoruz, bu şekilde var oluruz ve bu dünyalarda, dünyadaki diğer varlıklarla nasıl ilişki kuracağımızı öğreniyoruz. Başka bir deyişle, dünyayı anlamak için en küçük birim olarak gören şeyin önemini vurgular.

19. yüzyılda icat edilen telgraf iletişimi, mesaj iletimi yönteminde gemilerle, trenlerle veya atla seyahat etmenin yerini alan bir devrimdi ve tarihin ilk mesajı ‘Tanrı ne yaptı?’ sorusuydu. AI sohbet robotlarının ortaya çıkışı da insanlara benzer bir soru soruyor. Bu olasılığa karşı korku veya heyecan duyabiliriz, ancak birey değil, her bir dünyaya ilgi duyan bir tutum ve bakış açısı, gelecekte daha da önemli hale gelecektir. Bu, farklı durumlarda ihtiyaç duyulan gerçeği ayırt etmenin tek yoludur.

*Bu yazı, 28 Şubat 2023 tarihliElektronik Gazete İmzalı Makaleiçindeki içeriğin orijinalidir.

Referanslar

Bing Sohbet Robotunun Beynini Kırıyorum

Bing’in Yeni AI Sohbet Robotuyla Geçirdiğim Garip Gün

Microsoft, Şirketlerin Kendi Özel ChatGPT Sürümlerini Oluşturmalarına İzin Verecek, Kaynak Diyor⁠⁠⁠⁠⁠⁠⁠

Viktorya Dönemi İnterneti: Telgraf ve 19. Yüzyılın Çevrimiçi Öncülerinin Olağanüstü Hikayesi