Hacker News, mạng xã hội dành cho các nhà phát triển mã nguồn mở để theo dõi các xu hướng công nghệ, gần đây đã công bố rằng 'AI' đã được nhắc đến với tần suất tăng 560% so với năm ngoái, vượt qua các từ khóa công nghệ từng xuất hiện nhiều nhất trong tiêu đề bài báo trong 15 năm qua như tiền điện tử, iPhone. Điều này cho thấy tầm ảnh hưởng của AI khi đã len lỏi vào cuộc sống thường ngày của mọi người và thống trị toàn bộ ngành công nghiệp công nghệ trong năm 2023, đồng thời dự báo sự tiếp diễn của những xu hướng lớn liên quan trong năm tới.
Năm nay đánh dấu sự bắt đầu của giai đoạn OpenAI độc chiếm lĩnh vực AI tạo sinh, sau đó Google và Meta đã nhanh chóng tung ra các sản phẩm của riêng mình, tiếp theo là sự gia nhập của các đối thủ mới và làn sóng mã nguồn mở. Nvidia, công ty thiết kế chip GPU dành cho AI, đã đạt được tỷ suất lợi nhuận ròng 40%, trong khi OpenAI, công ty đứng sau ChatGPT với 100 triệu người dùng hoạt động hàng tuần, mặc dù có một bản sắc khác là một tổ chức phi lợi nhuận, nhưng giá trị doanh nghiệp của họ đã tăng vọt lên 113 nghìn tỷ won. Cùng với sự thay đổi trong đầu tư vào ngành công nghiệp công nghệ AI, vấn đề quy định, bảo vệ thông tin cá nhân, cấu trúc cạnh tranh, nội dung có hại, định kiến, quyền sở hữu trí tuệ, bằng sáng chế vốn đã phức tạp và mâu thuẫn mà toàn cầu phải đối mặt đối với các công ty công nghệ lớn giờ đây lại càng thêm 'AI'.
Nếu chia quá trình công nghệ được giới thiệu ra thế giới và được công chúng chấp nhận thành 3 giai đoạn theo hình dạng chữ S, bao gồm xác định giá trị, phấn khích với giá trị đã xác định và cảm thấy nhàm chán với giá trị đó, thì năm 2023 có thể được coi là thời điểm thị trường xác định tiềm năng của trí tuệ nhân tạo theo nhiều cách khác nhau.
Có thể thấy ba hiện tượng sau đây minh chứng cho điều này. Thứ nhất là sự chuyển đổi nền tảng sang AI tạo sinh đã bắt đầu. Trong dòng chảy thay đổi nền tảng chính của ngành công nghệ, từ PC đến web mã nguồn mở, đến điện thoại thông minh kết hợp với đám mây, việc người dùng tương tác với AI tạo sinh, hướng tới AGI, đã trở thành một tiêu chuẩn mới để dự đoán một cách khác về tương lai của nhân loại.
Thứ hai là công chúng có cơ hội làm quen với AI chưa từng có. Các chương trình liên quan đến năng suất của MS và Google, vốn được sử dụng trong công việc hàng ngày của mọi người trên toàn cầu, đã được tích hợp với AI tạo sinh, và việc tương tác với chatbot kết hợp với công cụ tìm kiếm trên internet và các dịch vụ chăm sóc khách hàng khác nhau đã trở nên quen thuộc hơn với người dùng. Việc giảm thiểu sự kết nối vật lý giữa người với người và sự biến mất của các cộng đồng truyền thống vốn mang lại cảm giác gắn kết đã tạo ra cơ hội để khám phá và nhanh chóng xác định ý nghĩa của AI tạo sinh như một đối tác đối thoại lý tưởng.
Thứ ba là EU chính thức đạt được thỏa thuận về dự luật AI mới. Dự luật này là dự luật AI toàn diện đầu tiên trên thế giới, bao gồm các nội dung giảm thiểu hoặc cấm thiệt hại trong các lĩnh vực sử dụng AI có khả năng gây ra rủi ro lớn đối với quyền cơ bản, chẳng hạn như y tế, giáo dục, giám sát biên giới và dịch vụ công. Việc ban hành các quy tắc ràng buộc đối với những rủi ro tiềm ẩn liên quan đến việc sử dụng AI bừa bãi cho thấy đây là một quá trình có ý nghĩa, cho phép chúng ta tiếp nhận AI một cách trưởng thành hơn so với thị trường và xã hội trước đây.
Rõ ràng, năm 2023 là năm của AI. Tuy nhiên, cùng với sự nhiệt tình dành cho tiềm năng và kỳ vọng về AI như một công cụ, năm nay cũng là năm mà nỗi lo âu về viễn cảnh bi quan, không có bối cảnh kinh nghiệm, về tương lai mà AI tạo ra cho nhân loại đã lan rộng ở cấp độ cá nhân và hàng ngày. Nói cách khác, bên cạnh sự quan tâm đến AI, năm nay cũng là năm chúng ta bắt đầu hình dung một cách khá cụ thể về ‘ý nghĩa của con người là gì’. Những từ khóa từng nhấn mạnh đến con người như tư duy thiết kế, lấy khách hàng làm trung tâm, vốn thường xuyên xuất hiện trong hơn 15 năm qua, dường như đang bị AI lấn át. Tuy nhiên, giống như việc thay đổi trang phục từ quần short sang quần dài theo mùa, sự quan tâm đến ‘con người’ chắc chắn sẽ quay trở lại. Điều này xuất phát từ việc các cuộc thảo luận về khả năng và chức năng của AI trong thời gian gần đây đã quá tập trung vào việc phân biệt giữa máy móc và con người.
Con người về cơ bản khác biệt với AI thông qua các phạm trù cơ bản nhất là thời gian và không gian.Thời gian trong những ngày lễ tết ấm áp hơn hoặc có cảm giác nhân văn hơn so với những thời gian khác, và tiêu chuẩn để trải nghiệm ý nghĩa khác nhau khi bước lên cầu thang tòa án tùy thuộc vào hoàn cảnh của bản thân, hoặc mối quan hệ dẫn đến việc có mặt ở nơi đó, chỉ có con người mới sở hữu. Bill Gates, người sáng lập Microsoft, trong bài đăng trên blog ngày 19, đã dự đoán rằng năm 2024 sẽ là năm AI tạo ra bước ngoặt thông qua công nghệ. Cùng với sự trưởng thành hơn nữa trong việc áp dụng công nghệ AI, trong năm tới, những câu hỏi về con người cần phải tập trung vào các yếu tố tạo ra ý nghĩa của thời gian và không gian – sân khấu mà chỉ con người mới có thể trải nghiệm, bao gồm môi trường sống, hoàn cảnh phải đối mặt và mối quan hệ với những người xung quanh. Đó sẽ là chủ đề cần thiết cho năm 2024, như một quá trình cụ thể hóa hình thức chung sống giữa con người và AI.
Tài liệu tham khảo
Bình luận0